Gevels versterken zichtbaarheid en herkenbaarheid van KJ Den Haag

STIJLVOLLE NIEUWE STADSENTREE VOOR DEN HAAG
Op het Koningin Julianaplein (KJ Plein) in Den Haag wordt gebouwd aan twee woontorens van 93 meter, met 122 koopwoningen, 222 vrijesector huurwoningen, 51 sociale huurwoningen en diverse ondersteunende voorzieningen zoals een kookstudio, gastenkamers en fitnessruimte. De torens worden gerealiseerd op een bestaande ondergrondse fietsenstalling en verbonden door een lager bouwvolume, in de vorm van een getrapte vallei met een grote stadshal, vele balkons, groene daktuinen en een gemeenschappelijk dakterras. Bovendien is circa 1.300 m² ruimte voor horeca en winkels voorzien. Project KJ Den Haag zorgt voor een mooie nieuwe stadsentree voor Den Haag Centraal, maar ook voor een sterke verbinding met het groen én de stad.

De statige en elegante architectuur van KJ Den Haag komt van Powerhouse Company, terwijl het groene landschap op de nieuwbouw is ontworpen door Delva Landscape Architecture | Urbanism. TBI-onderneming J.P. van Eesteren is eind 2023 in opdracht van Ontwikkelcombinatie Koningin Julianaplein (Amvest en Synchroon) gestart met de bouw van de woontorens en vallei, die dankzij een betonnen bovenbouw en stalen onderconstructie op ‘naaldhakken’ lijken te staan. Hierdoor blijft de gewenste open structuur van de begane grond behouden, vertelt Paul van Kats, projectmanager bij J.P. van Eesteren. “In de zomer van 2024 waren de meest intensieve staal-betonconstructieknopen gereed. Een belangrijke mijlpaal voor de ruwbouwfase.” Inmiddels is ook de afbouw in volle gang, vertelt hij, inclusief de montage en afwerking van de gevels. Voor de engineering, productie en montage van de gevels zocht J.P. van Eesteren de samenwerking met een hecht gevelteam, bestaande uit Timmerfabriek Frank van Roij, Alkondor Hengelo, Cladding Partners en mbX (Concrete Valley).

Solide en wind- en waterdichte basis

KJ Den Haag is met oog voor detail ontworpen. 10.000 aluminium cassettepanelen en zetwerken, 7.600 m2 GRC-gevelelementen en ruim 11.000 m² aluminium kozijnen geven de gevels een rijk karakter, terwijl 27.000 m2 houtskeletbouwelementen voor een solide en wind- en waterdichte basis zorgen. “In dit project is gekozen voor onze HSB-elementengevel, waarbij zowel de luchtdichting als waterkering prefab op onze elementen worden aangebracht”, vertelt Robert Bierings, bedrijfsleider bij Timmerfabriek Frank van Roij. “En ook de aluminium kozijnen en gevelcassettes zijn al in onze fabriek in Goirle en onder de beste klimaat- en arbeidsomstandigheden in en op de houtskeletbouwelementen gemonteerd. Hierdoor worden een hoge kwaliteit én bouwsnelheid geborgd.” Ook is de gevel direct wind- en waterdicht, vult collega en projectleider Ramon Marinus aan. “De circa 2.500 HSB-elementen voor KJ Den Haag zijn maximaal negen meter lang en verdiepingshoog en worden just-in-time naar de bouwplaats vervoerd, waar J.P. van Eesteren instaat voor de grotendeels steigerloze montage.” Een uitdaging hierbij is de achterzijde van het project, die maar een paar meter van stationsgebouw Stichthage staat, vertelt Joris de Graaff, projectorganisator bij J.P. van Eesteren. “Vanwege de omgevingsveiligheid mogen daar geen zware materialen gehesen worden als er mensen verblijven. Voor het hijsen van de prefab HSB-elementen is daarom een nachtwerkvergunning aangevraagd, waarbij speciale voorzieningen geluids- en lichtoverlast voorkomen.”

Grote variëteit aan kozijnen en glas

In de HSB-elementen komen 2.378 aluminium kozijnen met een grote verscheidenheid. Van ramen tot deuren en zowel naar binnen draaiend, naar buiten draaiend als met vast glas, vertelt Jan Bergman, commercieel directeur bij Alkondor Hengelo. “Hierbij ligt de focus op de vier belangrijke pijlers geluid, brand, inbraakveiligheid en wind- en waterdichtheid. Aan de basis van de kozijnen ligt het Wicline 75 evo systeem van Wicona, met een geluidsabsorptiewaarde van maximaal 33 dB, een brandwerendheid van 30 en 60 minuten en een wind- en waterdichtheid van 450 Pascal. Uniek is bovendien de duurzaamheid van de kozijnen, waarin ten minste 75% gerecycled aluminium is verwerkt (Hydro CIRCAL 75R).” Alle kozijnen worden vooraf beglaasd, waarbij zowel zonwerend, brandwerend, gehard als veiligheidsglas wordt toegepast. “Het was een mooie zoektocht om tot de juiste samenstelling en kleurstelling van het glas te komen.”

Perfecte aansluiting

Om een perfecte aansluiting van de aluminium kozijnen en HSB-elementen te garanderen, is een zo vlak mogelijke ondergrond essentieel, weet Bergman. “Echter heeft Timmerfabriek Frank van Roij ook te maken met de natuurwetten van hout. We hebben hier een goed compromis in gevonden, waarbij kleine oneffenheden worden opgevangen met een speciaal voor dit project ontwikkeld en getest rubber.”  

De aluminium kozijnen zijn geanodiseerd in een specifieke bronstint die mooi aansluit bij de aluminium cassettepanelen, vertelt De Graaff. “In de gevels zijn vier kleuren aluminium verwerkt, bij: (1) de kozijnen, (2) de verdiepte horizontale cassettes boven de kozijnen, (3) de verticale staanders en dakrandkappen en (4) de spekbanden om de zes verdiepingen, vanaf waar de kozijnen steeds breder en betonelementen smaller worden.” Bergman: “Om kleurbotsingen in de anodisatie te voorkomen, hebben wij van tevoren de grenswaarden afgestemd. De mock-ups hielpen hierbij en geven een goed beeld van hoe de gevels er straks uit komen te zien.”

Aluminium cassettepanelen

Per houtskeletbouwelement worden gemiddeld vier aluminium cassettepanelen gemonteerd, vertelt Gilbert Romme, projectleider bij Cladding Partners. “De achtergevel aan de zijde van het Centraal Station is volledig door ons bekleed, inclusief puntprofielgevels en diverse aluminiumwerken. Om te zorgen dat al deze elementen goed passen én netjes aansluiten, heeft onze tekenaar een 3D-model met alle bouwkundige aansluitingen van de eindsituatie gemaakt, rekening houdend met het lijnenspel van de voegen tussen de elementen, eventuele steigerogen, et cetera. Dit heeft een enorme hoeveelheid unieke nummers, aluminium cassettes en zetstukken opgeleverd.” De 4 mm dunne cassettepanelen en zetwerken zijn in eigen beheer en handmatig door Cladding Partners gezet, gelast en (grotendeels) geanodiseerd, waardoor zij goed bestand zijn tegen het zilte zeeklimaat. “Voor de bevestiging hebben wij gebruik gemaakt van de extrusieprofielen van Alkondor Hengelo, in combinatie met onze eigen hoeklijnen aan de zijkanten (boven en onder).”

GRC-gevelelementen met een Romeinse twist 

Het gros van de aluminium cassettepanelen en zetwerken wordt voorgemonteerd in de fabriek van Timmerfabriek Frank van Roij. “Alleen de ingewikkelde zetwerken worden in het werk aangebracht”, vertelt Romme. Ditzelfde geldt voor de 2.100 GRC-gevelelementen van mbX. “Alle verticale Romeinse zuilen betreffen elementen van mbX”, vertelt directeur Bjorn van Overveld. “Ditzelfde geldt voor de dakranden tussen de zuilen. De elementen zijn gemaakt van glasvezelversterkt beton, waardoor zij zeer dun (3 cm) uitgevoerd kunnen worden.” Alle verticale elementen zijn in eigen beheer door mbX gezandstraald, waarbij een cannelurevorm (golfbeweging) de verticaliteit versterkt. “Vanwege de referentie naar de Romeinse tijd is bovendien Noors marmer als toeslagmateriaal gebruikt. In combinatie met de zon ontstaat een bijzondere schittering en dieptewerking.” Voor de horizontale band op en tussen de cannelures is onbewerkt beton toegepast, waardoor een stabiele uitstraling en kleurstelling wordt geborgd. “Voor de montage op de HSB-achterconstructie wordt gebruik gemaakt van een beddenhaaksysteem, die wij in nauwe samenwerking met Timmerfabriek Frank van Roij en Jordahl Gevelverankering hebben ontwikkeld. Een speciaal ontwikkeld membraan zorgt hierbij voor een excellente wind- en waterdichting.”

Zorgvuldige afstemming

Om kwaliteitsvolle gevels op te kunnen leveren, moeten in hoofdzaak drie dingen worden afgestemd, besluit Van Kats: (1) de detaillering van de diverse disciplines, (2) de logistiek en doorlooptijden van het prefabricageproces en (3) de maattoleranties van de diverse materialen. “Immers heeft hout een andere werking dan gezet of geëxtrudeerd aluminium, glas en beton. De kunst is om hier met elkaar en al vanaf een vroeg stadium een optimum in te vinden, zodat we straks een mooi gebouw kunnen opleveren.” In navolging van de genoemde partijen, zijn ook de leveranciers van de prefab balkons, zwarte hekwerken, hemelwaterafvoeren, gevelreinigingsvoorzieningen en straatverlichting hierin betrokken.