In de wijk Kruiskamp, tegen de binnenstad van Amersfoort, werden 125 woningen onderworpen aan een intensieve renovatieslag. De belangrijkste doelen waren verduurzaming en een gezond binnenklimaat. Woningen met energielabel E, F of G gingen naar A of A+, maar daarbij bleef het niet. Met de opgefriste buitengevels werd ook de monumentale uitstraling van de woningen in volle glorie hersteld.
De renovatieslag gebeurde in opdracht van woningbouwcorporatie de Alliantie. Om de honderd jaar oude woningen in De Kruiskamp, Methorststraat, Van Assenraadstraat en Scheltussingel te verduurzamen, werden deze stevig geïsoleerd. Het dak werd vervangen en de gevels werden hersteld en voorzien van voorzetwanden aan de binnenzijde. Glas, draaiende delen, cv-ketels, vlizotrappen en meterkasten werden vervangen en aanwezig asbest werd verwijderd. Alle werkzaamheden werden uitgevoerd in bewoonde toestand.
“Het vroeg beslist wat organisatietalent om dit laatste voor elkaar te krijgen”, vertelt Wouter van Hooft, projectleider van Rutges Vernieuwt. “Gedurende het hele project was onze bewonersbegeleider fulltime actief om hiervoor de planning te maken. Zo moesten de bewoners hun woning half leeg maken. Wanneer konden zij dit voor elkaar krijgen? Wilden zij gebruik maken van een rustwoning? Was deze op het gewenste moment beschikbaar? Alleen als alles klopte, konden wij aan de slag.”
Een belangrijk en ingrijpend onderdeel van de verduurzaming was het plaatsen van isolerende voorzetwanden. Van Hooft: “Nu was het niet zo dat alle woningen er hetzelfde voor stonden. In diverse woningen moesten we eerst aangebrachte voorzetwanden verwijderen. Vervolgens hebben we overal nieuwe, ultradunne voorzetwanden geplaatst (5 centimeter isolatie, 1,8 centimeter gipsplaat en 0,2 centimeter stukwerk). Deze leveren een topisolatie bij een dikte van 6,5 centimeter.”
Aandacht voor de flora en fauna in de nabijheid van projecten is voor Rutges Vernieuwt al niet meer weg te denken. Een jaar voor de start van een project gaat zij al in gesprek met een ecoloog die de begroeiing en de diersoorten op het aankomende werkterrein onderzoekt. Dat was bij Kruiskamp niet anders. Meteen daarna werden in de omgeving broedkasten opgehangen, in dit geval om de huismus, gierzwaluw en vleermuis aan te moedigen om zich hier te nestelen. Gaten onder de dakgoten werden gedicht. In Kruiskamp werden de inspanningen ruim beloond. “Veertig kasten zijn nu bewoond door zwaluwen en vleermuizen. Voor de huismus hebben we het dak zo gebouwd, dat de mussen zich onder de dakrand kunnen vestigen.”
Bij de uitvoering van de bouwwerkzaamheden moest Rutges Vernieuwt dealen met de smalle straatjes van Amersfoort. De vervanging van dakkapel, glas en draaiende delen vereiste een kraan, die vanwege ruimtegebrek middenin de straat moest staan. “Hiervoor was ook begrip nodig van de huiseigenaren aan de overzijde. Transparante communicatie en uitleg hebben hierbij geholpen. En iedereen heeft er veel voor teruggekregen. Kruiskamp is een prachtig, monumentaal plaatje geworden met woningen van deze tijd.”