Hoogstedelijk en gevarieerd

Rond station Amsterdam Sloterdijk wordt gebouwd aan een duurzaam centrumgebied. In het stationsgebied worden verschillende kavels tot ontwikkeling gebracht, waaronder het project Crossroads in de oksel van de Hemboog (beoogde oplevering: 2025). Onderlegger is een architectonisch gevarieerd woon-werkmilieu dat stationsgebied en omgevingsgroen verknoopt, aldus projectarchitect Freke Schalken van MVSA.

Combinatie Team Crossroads, waarin naast MVSA onder meer ToBeDeveloped als ontwikkelaar en Van Rossum Raadgevende Ingenieurs als constructeur zijn opgenomen, is via een tenderprocedure geselecteerd voor de realisatie. Boele & van Eesteren is in november 2022 gestart met de bouw, op een plot die zich om de spoorzone van Sloterdijk heen vouwt. Een woontoren van 90 meter hoog aan de ene zijde van het station (blok 5), wordt onder het spoor van de 8 meter hoge Hemboog (halte aan het verhoogde Orlyplein) gekoppeld aan een 45 meter hoge toren aan de andere zijde van de spoorboog (blok 10).

Het programma en de aan hoge eisen verbonden ‘dialoog met het spoor’ bieden zowel uitdagingen als kansen, zegt Schalken. “Crossroads betreft feitelijk twee gekoppelde percelen. De torens hebben ieder een eigen identiteit en eigen opdrachtgever. In blok 5 worden 239 huurappartementen in het middensegment en de vrije sector gerealiseerd. De opdrachtgever hiervoor is MN (investeerder namens Pensioenfonds Metaal & Techniek; red.). Woonstichting Lieven De Key is opdrachtgever voor de 132 studentenwoningen in blok 10. Deze twee werelden ontmoeten elkaar in een tuin bovenop het plintgebouw, dat met commerciële ruimtes onder de Hemboog doorloopt.”

Hoogteverschil

De aansluiting met de bestaande omgeving heeft bijzondere aandacht gekregen. Op de bouwlocatie dient een verschil van 4,5 meter tussen maaiveld en stationsplein te worden overbrugd; de Radarweg loopt daar in een helling. “De bouwenvelop die wij hebben gekregen van de gemeente is vrij specifiek qua footprints”, vervolgt Schalken. “Dat heeft geresulteerd in 3 bouwdelen op een robuuste plint, die aan de verschillende zijden met een passende maatvoering en afwerking wordt uitgevoerd. Het hoogteverschil wordt overbrugd met een menselijke maat. Aan het zogenoemde ‘pocketpark’ komen bijvoorbeeld grondgebonden woningen, aan de Radarweg krijgt de hoge toren een dubbelhoge entree en aan de zijde van het Orlyplein komt een supermarkt.”

Een en ander moet gerealiseerd worden met een uitdagende EPC (0,15) en een opvallende parkeernorm van 0, vanwege de ligging op loopafstand van NS en metrostation Sloterdijk. Die aspecten zijn uiteraard in het getenderde ontwerp meegenomen. Schalken: “Wij hebben relatief veel ervaring met mixed use; al in de initiatiefase zijn specialistische partijen betrokken, zoals Delva Landscape Architects, De Dakdokters, VIAC en Klimaatgarant. Het ontwerp is vergroend met dakterrassen en gevelgroen en de energievoorziening wordt ondersteund door een warmte-/koudeopslag. De vereiste waterbufferfunctie, belangrijk in het programma, is in de uitwerking van het ontwerp nog verdubbeld met een watertuin op de plint onder de Hemboog.”

Gevelafwerking

De plint, de middenbouw en de beide torens worden uitgevoerd in een betoncasco met in het werk gestorte wanden, prefab betonwanden en breedplaten. De gevels van de plint worden afgewerkt met robuuste stalen kaders en een gevelinvulling van puien met aluminium kozijnen, gevelpanelen met natuursteengranulaat en vakken met klimplanten. De hoge toren wordt opgebouwd in een dragende gevel van prefab betonnen sandwichelementen, waarbij een deel van het buitenblad van schoonwerkbeton een verticale profilering krijgt. De kleine toren krijgt een meer horizontale geleding, in gestapelde horizontale kaders met een invulling van aluminium cassettes en verdiepingshoge puien. De eerste lagen van Crossroads zijn in aanbouw, naar verwachting wordt het project in het derde kwartaal van 2025 opgeleverd.