BWRI Sappemeer: een gebouw voor iedereen

Van flexplek tot prikkelarme omgeving

Sociaal ontwikkelbedrijf BWRI speelt een belangrijke rol in de begeleiding van mensen op het gebied van werk, re-integratie en inkomen. Daarnaast biedt BWRI tegenwoordig ook leerplekken en arbeidscontracten aan. Deze uitbreiding, gecombineerd met het werken vanuit drie verouderde locaties in Sappemeer, leidde tot de beslissing om nieuwbouw te realiseren. Het nieuwe gebouw brengt alle taken en afdelingen samen en biedt een aangename omgeving voor een kwetsbare doelgroep. Het ontwerp van het gebouw verwijst naar de oude fabrieksgebouwen die vroeger op deze locatie stonden.

Het ontwerp is gemaakt door een team van De Zwarte Hond, onder leiding van Henk Stadens. Hij stond voor de belangrijke taak om de verschillende functies en doelgroepen te combineren binnen één gebouw. De nieuwbouw moest bovendien passen in de omgeving en een monumentale uitstraling hebben. Stadens: “De locatie buiten het centrum bracht de opgave met zich mee om een gebouw te maken dat mensen niet het gevoel geeft van een achterafbestemming. De ligging aan het oude Winschoterdiep is ingezet om de positie van het gebouw enigszins monumentaal te maken. Het bakstenen gebouw met fraaie details krijgt een parkachtige groene voortuin, waarin zowel verblijfsplekken voor de medewerkers als het parkeren zijn opgelost. We hebben alles afgestemd op de medewerkers en doelgroepen: op de manier waarop ze aankomen, hun dag inrichten en door het gebouw bewegen. Het is een gebouw van iedereen.”

Nieuwe kantoorbeleving

Circulariteit, biobased en onderhoudsarm bouwen stonden bovenaan het verlanglijstje van de gemeente Midden-Groningen. “Deze ambities zijn vertaald door de bestaande stalen spanten en betonnen vloeren van de industriehallen die er stonden te hergebruiken. De bijzondere kapvorm van het nieuwe gebouw volgt de lijnen van de oorspronkelijke constructie. Aan de voorkant is een nieuw gebouw toegevoegd met een volledig demontabele houten constructie. Dit gedeelte huisvest het bedrijfsrestaurant, de ontvangst- en overlegruimtes en werkplekken.”

De verschillende werkafdelingen zijn verdeeld over acht ruimtes waar mensen flexibel kunnen werken. De omgeving is prikkelarm gemaakt en kreeg een frisse uitstraling. Het interieur werd ontworpen door Sax Architecten, die eerder ook het gemeentehuis van Midden-Groningen ontwierp. “In lijn met het gemeentehuis wordt er activiteitsgericht gewerkt. Het is een nieuwe manier van kantoorbeleving met nieuwe werkplekconcepten. Het interieurconcept is daarop ontwikkeld”, zegt Jurgen van der Werf, projectmanager bij Ryse, die de gemeente begeleidt tijdens het hele project. 

Er zijn verschillende zones voor uiteenlopende werkstijlen en doelgroepen, van concentratieplekken tot levendige vergaderruimtes en informele overlegplaatsen. Daarbij wordt gebruik gemaakt van warme materialen en kleuren die de verschillende zones aanduiden. Akoestiek speelt bijvoorbeeld een belangrijke rol. Het leuke aan het uiteindelijke resultaat is dat de medewerkers van BWRI er zelf aan hebben bijgedragen. Ze ontwierpen en maakten bijvoorbeeld plantenbakken en verplaatsbare meubels voor de entree en de afdeling Groen droeg bij aan de aanleg van het buitengedeelte. Ook voor het onderhoud wordt zij ingezet, wat de betrokkenheid vergroot.

Flexibiliteit

Anton Brinkman is hoofd productie bij Hesco Bouw. Voor BWRI Sappemeer was hij de projectleider. Hij en zijn team werkten vanuit 3D-modellen, waarbij het metselwerk om de houtskeletbouw misschien wel de grootste uitdaging vormde. “Wanneer er een grote opening is, zoals een deur of raam, dan kun je niet zomaar een balk gebruiken om deze te ondersteunen. Waar bij betonnen vloeren vaak stalen balken worden gebruikt om kozijnen te ondersteunen, is dit bij hout veel ingewikkelder.” Voor de bestaande staalconstructie wordt er gewerkt met boorwerk en koppelingen, om te voorkomen dat er geslepen en gelast hoeft te worden. Brinkman: “Verbindingen moeten op de juiste manier gemaakt worden, want we werken verder op een bestaande constructie. Ook werken we met kalkzandsteen wanden van negen meter hoog. Deze moeten goed verlijmd worden. De betonvloer van de oude hallen is ook hergebruikt, waarbij kanalen moesten worden uitgezaagd voor rioleringen en andere installaties. Het was vaak nodig om aanvullende druklagen te storten om de vloer voldoende sterkte te geven. Deze uitdagingen vroegen om flexibiliteit en ingenieus denken van de betrokken partijen.”

Slimme oplossingen

Voor verwarming en koeling wordt er gebruik gemaakt van luchtwarmtepompen, terwijl 720 zonnepanelen op het dak zorgen voor een energieneutraal gebouw. Bovendien zijn er twee regenwatertanks met een capaciteit van 2x 20.000 liter geplaatst om de toiletten door te spoelen, wat een slimme manier is om het waterverbruik te verminderen. Voor de buitenkant werd gefocust op onderhoudsarme materialen, wat bijdraagt aan de duurzaamheid van het gebouw. Het terrein biedt laadpalen voor personeel en bezoekers, terwijl wadi’s het regenwater opvangen en het geheel een groene uitstraling geven. Landschapsarchitect Marseille Buiten ontwierp het voorterrein, waarbij een aantal lange lijnen is gelegd. Die sluiten aan op de penanten van de voorgevel van het gebouw, waarbij een bestaande boom behouden bleef en opgenomen werd in het ontwerp.

Guido van der Leij, projectleider vastgoed en toezichthouder bouw bij gemeente Midden-Groningen: “Aan de achterzijde heeft het gebouw een industriële uitstraling met parkeerplaatsen en loadingdocks. Er is een los bijgebouw toegevoegd voor de afdeling Groen. Eerst was er een ontwerp voor alleen het hoofdgebouw. Daarna bleek dat Groen extra ruimte nodig had. Toen hebben we verder ontworpen vanuit de stalen constructie. Met minimale middelen hebben we er een op zichzelf staand bijgebouw geplaatst voor het wagenpark.”

Groninger klei

De oplevering staat gepland voor januari 2026. De bouw verloopt voorspoedig, mede dankzij het gunstige weer van dit jaar. De daken zijn inmiddels geplaatst en er wordt momenteel gewerkt aan de gevels en het metselwerk. Van der Leij: “Het pand is nu vrijwel wind- en waterdicht. Na de bouwvak kunnen de installateurs volop aan de slag. BWRI Sappemeer is straks het kleine broertje van het gemeentehuis, dat eerder op dezelfde manier werd vormgegeven. Het is een industrieel pand met veel allure. Het refereert qua ontwerp en materiaal ook aan Groningen, zelfs de metselstenen zijn van Groninger klei. Als gemeente kunnen we trots zijn op deze bijzondere plek.”