‘Opschalen integrale gebiedsontwikkeling is noodzaak’

Gebiedsontwikkelaar BPD heeft sinds 1946 meer dan 385.000 woningen gerealiseerd. Als hofleverancier van betaalbare woningen in Nederland toont het bedrijf hart voor de integrale ontwikkeling van woonwijken. “Gebiedsontwikkeling is niet alleen het realiseren van woningen, maar ook van een fijne leefomgeving met voldoende groen en voorzieningen”, zegt CEO Harm Janssen. “De urgentie om op te schalen is groot op dit moment.”

BPD Bouwfonds Gebiedsontwikkeling (BPD) is ooit begonnen als Bouwspaarkas Drentsche Gemeenten en blijvend verankerd in de bouwbehoefte van betaalbare woningen. “Met Rabobank als solide aandeelhouder zijn wij gewend om prettig samen te werken met ontwikkel- en bouwpartners om projecten mogelijk te maken. Schaalgrootte blijft nodig om efficiënt te kunnen bouwen en aan de vraag naar woningen te kunnen voldoen. Ik pleit nadrukkelijk voor meer snelheid in de doorloop van processen. Soms is er 15-20 jaar nodig van start tot finish als het gaat om gebiedsontwikkeling; nu duurt het vaak veel te lang door bezwaren van omwonenden en stapeling van extra eisen vanuit gemeenten, gedurende het proces.”

Utrecht

Utrecht, waar Janssen tot 2010 wethouder en locoburgemeester was met onder meer de herontwikkeling van het Stationsgebied in de portefeuille, is een goed voorbeeld van de diversiteit van projecten waarbij BPD is betrokken. “Wij ontwikkelen mee aan het Merwedekwartier, een van de grootste binnenstedelijke gebiedstransformaties van Nederland. Het deelproject Nieuwe Defensie aan de kop van het Merwedekwartier is van BPD. Samen met woningcorporatie Woonin pakken wij een deel van Overvecht aan, door verouderde sociale huurwoningen te vervangen en nieuwe, duurzame middenhuur- en meer sociale huurwoningen toe te voegen in onze projecten De Nieuwe Defensie en Oudenoord, waar kantoorgebouw Concordia wordt getransformeerd tot woongebouw.”

Uit onderzoek van BPD blijkt dat een duurzame, prettige leefomgeving een doorslaggevende rol heeft in de ervaren woonkwaliteit. “Wij gaan vaak verder dan de duurzaamheidseisen voorschrijven, als het gaat om klimaat, natuur en materiaalgebruik en besteden veel tijd aan de inrichting van het gebied als geheel. Daarbij hebben wij voldoende invloed op het creëren van een fijne leefomgeving. Gebiedsontwikkeling is complex. Het is fysiek onmogelijk en onwenselijk om alles binnenstedelijk te doen. Alleen al vanwege het feit dat lang niet iedereen in de stad wil wonen. Dat wordt in de discussie vaak uit het oog verloren. We moeten praktisch zijn, veel samenwerken en maatwerk toepassen.”

Volkshuisvesting

Nieuwbouw aan de randen van bebouwd gebied en in het buitengebied blijft nodig, stelt Janssen. “Als alle plannen voor de 1 miljoen extra woningen worden uitgevoerd, stijgt het percentage bebouwde ruimte in Nederland met 1%.” De CEO van BPD (sinds eind 2023 en daarvoor als algemeen directeur van BPD Nederland) heeft de afgelopen jaren het spectrum van vele kanten bezien en ook verschillende conjuncturele fluctuaties in de woningmarkt ervaren. “Maar de algemene lijn blijft de aanhoudende vraag naar woningen; die is van alle tijden. Het is goed dat het ministerie van Volkshuisvesting weer in ere is hersteld; nu zie je bijvoorbeeld een uitleglocatie als Gnephoek bij Alphen aan den Rijn weer in beweging komen door de actieve betrokkenheid van een minister.”

Hetzelfde geldt voor het vlot trekken van woningbouwontwikkeling in Rijnenburg bij Utrecht. “We kunnen niet zonder een kaderstellende rijksoverheid. Ook de afschaffing van de verhuurderheffing is een wenselijke ontwikkeling, omdat die de investeringsruimte van de corporaties vergroot. We hebben de samenwerking met ontwikkelpartners en uitvoerende partijen hard nodig; gebiedsontwikkeling gaat niet in je eentje. Wij doen vervolgens waar wij goed in zijn, het coördineren van dit soort complexe processen. Zodat bewoners uiteindelijk kunnen zeggen: ‘Wat woon ik hier fijn’.”