Bijzonder wat je met gevelisolatie kunt bereiken

‘Verduurzaming op hoog niveau’

In de Rotterdamse wijk Het Lage Land zijn drie portiekflats aan de Klerkstraat en Viergeverstraat verduurzaamd. De flats maken deel uit van een renovatieproject van zeven galerij- en portiekflats. De woningen uit de jaren ’60 zijn energiezuiniger gemaakt. IJsselmonde buitengevelisolatie paste een dik pakket isolatie toe en werkte die af met sierpleister en gevelstrips.

Energielabel

De 264 sociale huurappartementen zijn eigendom van woningcorporatie Havensteder en vallen onder renovatieproject Het Lage Land fase 1. Daarna volgen nog eens negen woonblokken in fase 2 en 3. “Net zoals veel woningcorporaties hebben wij de afspraak gemaakt om vóór 2028 de energielabels E, F en G weg te werken”, zegt Jürgen Oosterman, projectmanager realisatie bij Havensteder. Voor dit project is gekozen om de buitenschil aan te pakken door middel van gevelisolatie, dubbele beglazing en nieuwe voordeuren. Daarnaast zijn het dak en de vloer van de onderste woonlaag geïsoleerd met als resultaat een energielabel C of B en meer comfort in de woning. “Op dit moment maken de woningen gebruik van blokverwarming, maar ze zijn grotendeels voorbereid op een aardgasvrije toekomst.”

Lijnen

In april 2022 startte Havensteder samen met Constructif uit Dordrecht met het verduurzamen van 264 woningen in Het Lage Land. In opdracht van Constructif isoleerde IJsselmonde in totaal 4.500 m² buitengeveloppervlak en werkte die af. Na het aanbrengen van de wapeningslaag werden de gevels grotendeels afgewerkt met sierpleister Stolit K met een korrelgrootte van 1,5 mm van Sto Isoned BV uit Tiel. De borstweringen onder de kozijnen werden met behulp van een tapetechniek voorzien van verticale banen in het pleistersysteem.

Niels Kempen, projectmanager bij Sto Isoned BV: “Door de tape al te verwijderen als de sierpleister nog niet hard geworden is, ontstaan er lijnen die ongeveer anderhalve millimeter dieper liggen dan het omliggende stukwerk. Dat is de korreldikte van de sierpleister die hier op advies van de architect is gebruikt. Dat zorgt voor de gewenste belijning, waardoor de gevel een dynamische twist krijgt.” De lijnen werden daarna voorzien van een tweelaags verfsysteem in een brons-bruine kleur. Alles wat gestukt is, is geschilderd met hetzelfde verfsysteem, maar dan in een crèmekleur. “Het voordeel is dat zo’n verflaag ervoor zorgt dat de sierpleister langer mooi blijft.”

Spekkoek-gebouwen

De Rotterdamse wijk is in de jaren ’60 ontwikkeld om voor iedereen in de maatschappij een passende woning te bieden. “Naast grondgebonden woningen staan er ook galerijflats en portiekflats”, legt Tom Visser van A3 Architecten uit. De woningen waren daardoor geschikt voor verschillende gezinssamenstellingen. Onder invloed van het Modernisme was het oorspronkelijke kleurgebruik primair: gele deuren, blauwe raamkozijnen, rood metselwerk en in het geval van de portiekflats aan de Klerkstraat een blauwe baan of ‘schijf’ die het trappenhuis markeerde. 

Wat ook typerend is voor dit soort gebouwen, zijn de horizontale vloerbanden die door de gevel heen zichtbaar zijn. Spekkoek-gebouwen noemt Visser ze ook wel. Het behouden van deze banden is een esthetische keuze geweest, namelijk om te voorkomen dat de gevel van een afstand één groot vlak zou worden. Om diezelfde reden is de belijning onder de ramen toegevoegd. Door de vloerbanden glad af te laten werken en te laten schilderen in een nieuw, grijs jasje is de uitstraling tegelijk een knipoog naar vroeger. 

Bijzondere uitstraling

Naast isoleren en afwerken, verzorgde IJsselmonde ook de opbouw van het steigerwerk en het reinigen en schilderen van de plint. Jacco Oostenbrug, commercieel directeur bij IJsselmonde: “Dit project was flink aanpakken. Mede door de speciale afwerkingen en de detaillering zijn we daar in totaal 33 bouwweken mee bezig geweest.”  

Met het aanbrengen van een vijftien centimeter dik gevelisolatiepakket van Sto is de isolatiewaarde fors verhoogd en is het comfort volgens Oostenbrug ‘vele malen beter geworden’. Door alle details in de afwerking en de bijzondere uitstraling door de belijning vindt hij de renovatie van de drie portiekflats een mooi voorbeeld van wat je met buitengevelisolatie op een betrekkelijk eenvoudige manier kunt bereiken.

Harmonie

De kopgevel en de geveldelen boven de portieken zijn na het isoleren afgewerkt met minerale gevelstrips, ook van Sto Isoned (StoCleyer B). De kleur en structuur van de gevelstrips zijn speciaal gecreëerd voor deze flats. Visser: “Waar de oude kleuren vooral de verschillen benadrukten, hebben we nu gekozen voor de harmonie van bruin- en bronstinten. We vonden wel dat de entree inclusief trappenhuis herkenbaar moest zijn en wat uitbundiger mocht dan de rest van de flat. Daarom is er gekozen om deze vlakken te accentueren met minerale gevelstrips.”