In Zaandam worden de zestigerjarenflats in Statenhoek gerenoveerd en verduurzaamd. De aanpak is dusdanig rigoureus dat bewoning tijdens de renovatieslag onmogelijk is. Met een sociaal, logistiek en bouwtechnisch plan wordt de enorme opgave in goede banen geleid. Aan het eind van de rit hebben de woningen een energielabel A en is de uitstraling weer van deze tijd.
Het renovatieproces van de 144 woningen in Statenhoek begon in oktober 2023, maar al lang daarvoor startten de voorbereidingen. Hemubo formuleerde het bouwtechnische plan, stelde samen met de bewonerscommissie en ZVH een sociaal plan op en richtte een modelwoning in. 16 logeerwoningen, waarin de bewoners kunnen verblijven als hun woning aan de beurt is, maken de uitvoering mogelijk. Tot de belangrijkste ingrepen behoren de isolatie van de schil, vervanging van de galerij- en balkonhekken, vernieuwing van de kozijnen, ketels en het sanitair en de voorbereiding op de komst van het warmtenet.
In het voortraject voerden bewonerscoördinators intensief overleg over bijvoorbeeld het aantal dagen in de logeerwoning en vergoedingen voor voorzienbare en niet-voorzienbare onkostenposten. Zij informeerden over de beste plaats voor de grote interieurstukken tijdens hun afwezigheid en de strook die vrij moet blijven. “De bewonerscoördinators verrichtten hiermee belangrijk werk”, vertelt Dennis van Weerdenburg, projectleider van Hemubo. “Dankzij hun voorbereidende werk is de medewerking van de bewoners heel groot. Hun begeleiding is onmisbaar voor een succesvol bouwproces.”
Hemubo werkt van boven naar beneden. Elke achttien dagen renoveert zij een streng van acht woningen, zodat deze kunnen worden aangesloten op de nieuwe, verticale cv-leidingen. Daarna wordt de streng in twee dagen opgeleverd. “We hebben dan precies één dag om de logeerwoningen weer klaar te maken voor de volgende bewoners”, vertelt Van Weerdenburg. “Er mag dus niks misgaan!”
Om de uitstraling te verbeteren, krijgen de entrees een opvallende metamorfose. De voormalige entrees waren donker en lagen op een lijn met de flat. De nieuwe entrees steken aan de voorzijde uit, zijn duidelijk gemarkeerd en lopen door naar de achterzijde van het pand. Dit vroeg wel een verhuizing van het achterliggende ketelhuis. De gemeente plaatste hiervoor nieuwe ondergrondse containers buiten de flat en de voormalige vuilstortkoker werd getransformeerd tot rookgasafvoerkanaal. “Dit klinkt vrij simpel”, realiseert Van Weerdenburg zich. “Maar het was complex. Het is bijvoorbeeld al een logistieke uitdaging om ervoor te zorgen dat niemand in de kou zit. Alle woningen draaiden al voor het stookseizoen op de nieuwe ketels.”
De vervanging van de galerij- en balkonhekken bleek een uitdaging, die ze niet hadden zien aankomen. Het ontwerp van de hekken, met daarin een golfbeweging van binnen naar buiten, scoorde hoge ogen tijdens de aannemersselectie, maar bleek uiteindelijk financieel niet haalbaar. “Er moest een nieuw ontwerp komen”, vertelt Van Weerdenburg. “Door de spijlen te laten draaien ten opzichte van elkaar daalde de prijs en bleef de golfbeweging overeind.”
Voor Hemubo zijn de indrukwekkende renovatietrajecten al lang niet nieuw meer. Zij heeft zich erin gespecialiseerd en kan steeds grotere projecten aan. “De bewoners krijgen in no time een woning die comfortabeler, fijner en energiezuiniger is. En ook wij blijven groeien. De eindplaatjes worden steeds mooier.”