Glazen wanden en deuren met optimale transparantie

Bijzonder glas voor bezoekerscentrum NEAC

Voor het bezoekerscentrum van het Netherlands American Cemetery in Margraten beoogde de architect maximale transparantie. Om dit te bereiken, werd gekozen voor speciaal glas van specialistisch glasleverancier vandaglas. Zichtbare profielen, bevestigingen en scharnieren zijn weggewerkt en zelfs de randafdichtingen van de dubbele ruiten zijn onzichtbaar. “De lat lag bijzonder hoog.”

Ooit lagen er ruim 17.000 Amerikaanse soldaten begraven op het oorlogskerkhof in Margraten, inmiddels zijn er nog 8.301 graven. Het auditorium en de expositieruimte bieden bezoekers ruimte voor reflectie in een rustige omgeving. Architectenbureau KAAN uit Rotterdam ontwierp het pand, dat voornamelijk uit glas en beton bestaat. De Belgische aannemer Van Roey bouwde het nieuwe pand. Roel Bosch is architectenadviseur bij vandaglas en raakte in 2019 betrokken bij het project. “Om maximale transparantie te bereiken, vroeg de architect ons om glasadvies. De specialisten van IGS uit Veenendaal verzorgden de uitwerking, detaillering, het tekenwerk en de montage van het glas. Onze vandaglas-collega Ruud Ottens nam de glassterkteberekeningen op zich en wij lieten het glas produceren in onze Oostenrijkse fabriek.” IGS werkte eerder al samen met KAAN architecten aan een ander bijzonder project: Paleis Het Loo.

Een ‘gladde’ glazen gevel 

De architect wilde bij het bezoekersgebouw in Margraten geen profielen en randafdichtingen in het zicht, ofwel een flush uitstraling. Om te zorgen dat de grote glazen oppervlakken voldoende stabiel zijn, was het noodzakelijk om de wanden in een grote glasdikte uit te voeren. Daarnaast lagen er nog meer eisen: het glas moest zo helder mogelijk zijn, maar wel uitstekend thermisch isolerend en zonwerend. Bosch: “Vanwege de goede selectiviteit en neutrale uitstraling viel de keuze op de Coollite Xtreme 7033-coating van Saint-Gobain. Glas heeft van nature namelijk een lichtgroene tint. Om die zo veel mogelijk te beperken, werden de niet-gecoate glasbladen uitgevoerd in zogenaamd ijzerarm, ook wel low-iron, glas. Dit glas bevat minder ijzeroxide en is daardoor transparanter.”

‘Geen standaard glas’

Vier zijden van het bouwwerk zijn van glas en dus zonder zichtbare profielen. “Hiervoor kun je geen standaard glas gebruiken. Het resultaat is heel mooi, maar daar gaat wel heel wat voorbereiding en engineering aan vooraf. Glas is een zeer complex product.” De Oostenrijkse fabriek van vandaglas produceerde voor de buitenwanden tweebladig isolatieglas met een gelaagde en geharde buitenruit 66.2. De gasgevulde spouw is 22 mm breed en de binnenste ruit bestaat uit maar liefst 1212.4 gehard en gelaagd glas. Zowel de binnen- als de buitenruit zijn uitgevoerd met een zwarte zeefdruk langs de rand. De platen zijn 2.20 m bij 3.63 m en wegen 720 kg per ruit. Om ook de hoeken zonder stijl ertussen te kunnen maken, ‘vallen’ de ruiten met overlap in elkaar.

Ook de enkele en dubbele deuren van het pand zijn van glas. Hierbij viel de keuze op taatsdeuren: die roteren op een verticale as in plaats van met scharnieren die aan de wand zijn bevestigd. De opbouw hiervan is een buitenblad van 66.2 gelaagd en gehard glas met zwarte zeefdruk langs de randen, een spouw van 34 mm en een binnenblad gelaagd en gehard ijzerarm glas van 66.2 om dezelfde dikte te krijgen als rest van de glazen wanden. Per deur is de glasplaat 104 bij 257 cm en het gewicht ervan 160 kg. Bosch: “De diverse metalen onderdelen van de deuren zijn op ingenieuze wijze tussen de glasbladen van de dubbele ruit geassembleerd. De zwarte randzeefdruk zorgt ervoor dat deze niet zichtbaar zijn. Het complete bouwwerk bestaat min of meer uit meerdere laagjes beton. De voor de gevel hangende betonconstructie ‘beweegt’. Hiermee moest in de detaillering dus rekening gehouden worden. Een bijzonder, maar arbeidsintensief project voor alle partijen. Mooi dat we hieraan konden en mochten bijdragen.”