Geprefabriceerde bouwmethode biedt uitkomst

Puzzelen op een Amsterdamse postzegel

Met Fibonacci ontwierp diederendirrix 243 duurzame huurappartementen voor het schaarse betaalbare segment in Amsterdam. 20% wordt sociale huur en 80% is bestemd voor het middensegment. Voor de kavel, die doet denken aan een drievoudige taartpunt, maakte zij een markant stedelijk ontwerp dat er door de subtiele draaiing van de drie volumes aan alle kanten anders uitziet.

In 2015 maakte diederendirrix al het eerste ontwerp voor Fibonacci. Het bureau tekende toen al de woningen rondom een geluidsluw atrium, bracht de getrapte vorm erin en creëerde een groot gebouw, dat ondanks de forse afmetingen nergens dominant aanwezig leek te zijn. Maar de uitdagende randvoorwaarden speelden parten. De omvang, vorm en ligging van de kavel, de kleine bouwplaats en de claims op het gebied van geluid en veiligheid lieten zich lastig combineren met de vraag om betaalbare huurwoningen. Samen met opdrachtgever VORM 2050 ontstond toen het idee om de woningen te realiseren met een innovatief, prefab bouwsysteem. Dit was de sleutel om Fibonacci toch uitvoerbaar te maken. 

Geprefabriceerde bouwmethode

Ontwikkelaar Vorm 2050 nodigde al in een vroeg stadium alle uitvoerende partijen uit om de geprefabriceerde bouwmethode door te spreken. “Door die vroegtijdige betrokkenheid werd op allerlei gebieden kennis en knowhow gedeeld”, vertelt Niels Ponjee, architect van diederendirrix. “Hele bouwdelen bleken volledig geprefabriceerd aangeleverd te kunnen worden: binnenwanden, vloeren en prefab betongevels, compleet met kozijnen, glas, isolatie en steenstrips. Zelfs de badkamers en technische ruimten konden als kant-en-klare units worden geleverd. Op de bouw konden deze dan als een bouwpakket in elkaar gezet worden. Dit zou de bouwtijd én de ongemakken van de locatie beperken.”

Snelle vorderingen, slimme beslissingen

Corona hielp om de plannen gestalte te geven. Waar het normaal een halszaak is om vijf mensen bij elkaar te krijgen, bleek een Teams-afspraak met twintig mensen in coronatijd geen enkel probleem. Hierdoor werden snel vorderingen gemaakt. De gevel kreeg een stabiliteitsfunctie, waardoor het betoncasco relatief licht kon blijven. Grote betonkernen om het gebouw overeind te houden, werden overbodig. Door de wandafwerkingen in de galerijen van Cross Laminated Timber werd het atrium een houten binnenwereld, afgedekt met glazen kappen. “Het voelt er als buiten, maar het is er droog.”

Stap voor stap uitvoerbaar

De drukke stad werd buitengesloten. In plaats van balkons aan de buitenzijde werden op de daken grote daktuinen aangelegd met bomen en struiken. De hoogste toren kreeg een dak met Windwokkels voor het duurzaam opwekken van energie. Ook aan vogels en insecten werd gedacht. Voor hen werden nestkasten en insectenhotels opgenomen in de gevels en tuininrichtingen. Zo ontstond een prettige plek voor mens en dier. En Fibonacci werd stap voor stap uitvoerbaar. “Inmiddels is de bouw in volle gang”, besluit Ponjee. “De woningen worden afgenomen door woningstichting Stadgenoot en vastgoedontwikkelaar Rockfield, die de woningen gaan verhuren. Rockfield verhuurt 194 woningen in het middensegment en Stadgenoot 49 woningen in het sociale segment. Als architect hebben we weer iets bijgedragen aan een belangrijke opgave in de hedendaagse ruimtelijke ordening. We houden van die stedelijke verdichting op moeilijke plekken. Zo vinden nog meer mensen een plekje in de stad.”