Constructieve veiligheid in bouwprojecten écht borgen

Constructieve veiligheid is naast brandveiligheid maatgevend voor de mate van kwaliteitsborging die de Wkb eist. Toch vormt het bij veel bouwprojecten nog een ondergeschoven kindje. Aboma Consultancy heeft zich als partner verbonden aan het Kennisportaal Constructieve Veiligheid (KPCV) om de constructieve veiligheid in bouwprojecten (nog) beter te borgen. 

Constructieve veiligheid is een gezamenlijke verantwoordelijkheid. Toch wordt die verantwoordelijkheid volgens Dick Stoelhorst, initiatiefnemer en voorzitter van het KPCV, nog heel vaak afgeschoven. “’De constructeur regelt dat wel’, horen we vaak terug. Terwijl een installatiebedrijf bijvoorbeeld minstens zoveel invloed heeft op de constructieve veiligheid en in dat proces volwaardig moet worden meegenomen. En dat geldt ook voor een uitvoerder. Die moet niet alleen oog hebben voor de planning, maar bijvoorbeeld ook controleren of de tijdelijke constructie geschikt is voor betonstorten. Bij de borging van constructieve veiligheid hebben álle ketenpartners een rol. Dat willen we niet alleen tussen de oren krijgen, maar we bieden ook concrete handvatten om dat mogelijk te maken. Ook nog eens volledig kosteloos.”

Expert in tijdelijke voorzieningen

Het KPCV beschrijft borgingsacties voor alle ketenpartners. Inmiddels hebben al bijna zestig partners zich verbonden aan het initiatief. Partners die een afspiegeling zijn van de hele bouwkolom, variërend van constructeurs en installateurs tot bouwbedrijven en recent ook Aboma. “Ook wij zien in de praktijk dat constructieve veiligheid een ondergeschoven kindje is en dat met name de constructieve veiligheid van tijdelijke constructies onderschat wordt of de risico’s niet goed onderkend worden”, zegt Pieter Visser van Aboma Consultancy. “Juist op dit aspect hebben we vanuit Aboma veel praktijkkennis opgedaan op bouwplaatsen. We zijn expert in het toepassen van tijdelijke voorzieningen die de constructieve veiligheid tijdens het bouwproces borgen. Dat is de meerwaarde die wij inbrengen als partner in het kennisportaal.” Stoelhorst illustreert het belang hiervan met een voorbeeld: “Bij een groot project in Rotterdam vielen recent nog enkele slachtoffers te betreuren. De schoren van een tijdelijke constructie werden als hinderlijk ervaren en zijn achterwege gelaten. Het gevolg was dat de constructie is bezweken tijdens het beton­storten. Deskundigheid over hoe een tijdelijke constructie in elkaar steekt, hoe deze functioneert en wat wel en niet kan, is van cruciaal belang om ook tijdens de uitvoeringsfase de constructieve veiligheid te borgen.”

Gezamenlijke verantwoordelijkheid

De bouw raakt steeds verder versnipperd, ziet Stoelhorst. “Voor tijdelijke constructies wordt sterk vertrouwd op de adviezen van de betreffende leveranciers, terwijl die kennis in het verleden nog veel meer aanwezig was bij de opdrachtnemer zelf. Wie heeft nu nog het overzicht en wie is verantwoordelijk voor de veiligheid? Alle partijen in het ontwerp en de uitvoering moeten zich goed realiseren dat ze onderdeel uitmaken van het totaalproces om ervoor te zorgen dat een veilige constructie ontstaat. Vanuit KPCV richten we ons op dat proces en laten we zien hoe je met rollen, taakverdelingen en verantwoordelijkheden moet omgaan. Dat doen we door per fase de risico’s te analyseren en daar borgingsacties op te zetten. Partijen worden al vanaf het initiatief bij de hand genomen om goede proces­afspraken te maken.” Visser: “Dat is precies hetgeen wij omarmen vanuit Aboma’s visie. Vaak wordt uitgegaan van de eindsituatie, maar al op de tekentafel moet voldoende aandacht zijn voor een veilige uitvoering. Zodat in het ontwerp wordt voorkomen dat je, half leunend over een steiger, een bout van een element moet aandraaien. Met de tools van het KPCV wordt dat geborgd.”

BORGR

Grote opdrachtgevers zoals Rijkswaterstaat, ProRail en het Rijksvastgoedbedrijf verwijzen allemaal al naar de tools van het KPCV. Via webtools zoals een Persoonlijke scan en een Projectteam scan kun je onder meer checken of er voldoende proceskennis aanwezig is over constructieve veiligheid, hoe de verantwoordelijkheden binnen het project zijn geregeld en of alle risico’s zijn belegd. Meest recente toevoeging vormt de webtool BORGR die op 2 mei aanstaande wordt gelanceerd. De tool borgt de samenhang tijdens en tussen alle fasen, vanaf het prille begin tot de afronding van een bouwtraject. Zo wordt het voor ontwikkelend en bouwend Nederland mogelijk om constructieve veiligheid écht te borgen in het proces.