Een groene oasein de stad

Mixed-use bouwen met aandacht voor biodiversiteit

In Utrecht verrees de afgelopen jaren een bijzonder project: Wonderwoods. Het bestaat uit twee mixed-use torens, voorzien van maar liefst een hectare aan groen. “Er is goed nagedacht over hoe de beplanting met de seizoenen verandert. Dat maakt het interessant.”

De hoogste van de twee torens is ontworpen door het Italiaanse Stefano Boeri Architetti, de tweede toren door MVSA Architects. Roberto Meyer, eigenaar van MVSA Architects: “We zijn apetrots dat we dit complex mogen maken, omdat het heel actueel is. De komende jaren worden steden steeds verder verdicht. Dit moeten we op een goede manier doen, zodat ook toekomstige generaties zijn verzekerd van een fijne leefomgeving. Dit is een voorbeeldproject van hoe we stedenbouwkundig kunnen verdichten en tegelijkertijd kwaliteit kunnen aanbrengen. We hebben met dit plan dan ook een Future Architecture Award gewonnen.”

De plek waar Wonderwoods staat, is een scharnierpunt naar de andere kant van het spoor in Utrecht. Vanuit de ‘blokkendozen’ rondom het Centraal Station vormt het de overgang naar een nog te realiseren nieuw stukje binnenstad.

Puzzelen met het ontwerp 

In totaal werden er vierhonderd woningen gerealiseerd, waarvan honderdvijftig koop- en tweehonderdvijftig huurwoningen, variërend van 50 m2 tot meer dan 200 m2. Daarmee boort het project veel verschillende doelgroepen aan; van starters tot gezinnen. Iedere woning beschikt over een eigen buitenruimte. Jeroen Schilder is de projectarchitect van Wonderwoods: “Toren 1 bestaat uit een plint met commerciële ruimtes, toren 2 uit een commerciële plint met onder andere een museum, daarboven een kantoorlaag en daarboven de woningen. Het is juist nu belangrijk dat gebouwen mixed-use zijn en zo de levendigheid in de stad bevorderen. Het zorgde bij het ontwerp wel voor een puzzel: welke entrees zijn nodig? We wilden geen gebouw creëren met een achterkant, maar juist interactie met de buurt. En: hoe combineer je de verschillende functies in het gebouw?”

Beplanting zoals op de Utrechtse Heuvelrug

Het vele groen komt in toren 1 vooral aan de buitenkant. Bij toren 2 koos de architect voor binnentuinen en wintertuinen, waardoor daglicht diep in het gebouw kan komen. Om te waarborgen dat de groene uitstraling de komende jaren behouden blijft, is het onderhoud voor de komende 25 jaar contractueel vastgelegd. Meyer: “Qua beplanting is gekozen voor inheemse planten die ook voorkomen op de Utrechtse Heuvelrug. Er is veel onderzoek vooraf gedaan, zodat we de planten de juist condities konden bieden en zo echt kunnen bijdragen aan de biodiversiteit. Ook is er nagedacht over hoe de beplanting eruitziet in de verschillende seizoenen. Zo krijgt het gebouw steeds een andere uitstraling, wat het interessant maakt.”

Via een brug kan men van het ene naar het andere gebouw lopen. Ook is het mogelijk om een rondje te wandelen over de terrassen. De aangelegde tuinen zijn gedeeltelijk toegankelijk voor het publiek en deels gekoppeld aan woon- en werkgedeeltes. Schilder: “Ook hier is goed over nagedacht, zodat alle buitenruimte ook daadwerkelijk gebruikt gaat worden. Het groen beïnvloedt ook de schaal van het gebouw. Het zijn grote gebouwen, maar ze ogen niet enorm.” Ook op maaiveldniveau wilde de architect dit effect bereiken. Er werd daarom gekozen voor een terugliggende plint. Kortom: een mooi voorbeeld van een nieuwe manier van bouwen in een stedelijke omgeving. Meyer: “Het is een unieke gelegenheid om met elkaar zo’n schitterend complex te maken.”

Bouwinfo

Opdrachtgever
Wonderwoods Development B.V. (G&S&)

Architect
Stefano Boeri Architetti en MVSA Architects

Hoofdaannemer
Boele & van Eesteren en Kondor Wessels Amsterdam