In handelsstad Harderwijk vind je aan de rand van de binnenstad met zijn eeuwenoude panden en monumenten sinds kort ook het Dichterskwartier: een levendig nieuwbouwcomplex voor jong en oud. Architect Nico Visser van Team 4 Architecten vertelt over het ontwerp.
Waar vroeger het straatbeeld nog werd gevuld met oude bedrijfspanden, staat sinds kort het woongebouw Dichterskwartier. Dit nieuwe stadsblok is opgedeeld in vijf bouwdelen met elk een eigen karakter. In totaal zijn er 220 woningen gebouwd. “En die schaal was best een uitdaging”, vertelt Visser. “Ook omdat het blok aan vier belangrijke straten in Harderwijk ligt. Dat is meer dan een gebouw ontwerpen, het is een stukje stad.” De architecten van Team 4 gingen daarom vooraf veel in gesprek met allerlei specialisten: van stedenbouwkundige tot verkeerskundigen en ecologen. “Zo konden we ervoor zorgen dat het ontwerp ook echt goed ingepast werd op de locatie. We moesten bijvoorbeeld nadenken over welke woningtypes op welke plek pasten. We kozen voor laagbouw aan de rustigere straten, wat langzaam opbouwt naar drie, vier en vijf woonlagen aan de drukkere straten.”
De combinatie van rust en eenheid met diversiteit en afwisseling: dat was de echte uitdaging voor de architecten van Team 4. “We wilden dat het gebouw kleurrijk zou worden, maar wel een rustige uitstraling had. Daarom kozen we voor één enkele tint gele baksteen en altijd dezelfde rode kaders rondom de verschillende ramen. Zo ziet ieder woningtype er anders uit, maar heb je wel eenheid. Dat maakt het levendig en rustig tegelijk.”
Levendigheid was heel belangrijk bij het ontwerp van het wooncomplex. “Je wilt er een prettige plek van maken om te wonen. Een nieuw stukje wijk waar het fijn wonen is. Daarom hebben we bijvoorbeeld niet gekozen voor één centrale voordeur met allemaal postkasten en deurbellen, maar voor verschillende entrees. Dan verspreid je die levendigheid over het hele gebouw. En door voldoende doorgangen te maken tussen de verschillende delen en niet te kiezen voor één trapgebouw of lift doorbreek je ook de lange lengtes.”
Tussen de woonblokken vind je straks een wilde en weelderige binnentuin. “Die wordt binnenkort aangelegd”, vertelt Visser. “We wilden niet dat de woningen allemaal op een parkeerterrein zouden uitkijken. Dus kozen we ervoor om het parkeren ondergronds te doen en bovenop die parkeerkelder een tuin aan te leggen. In die tuin kunnen alle bewoners echt samenkomen.” Nog een voordeel van de parkeerkelder: die is half verdiept, dus de woningen liggen zo’n 1,5 meter boven het straatlevel. “En dat zorgt weer voor een rustiger uitzicht en meer licht in de huizen.”
Het mooiste aan dit project vindt Visser de eenheid in diversiteit, zoals hij het zelf noemt. “Ik was deze week nog even bij het gebouw en ik zie gewoon dat het werkt. Bij dit soort grote projecten is het essentieel om diversiteit aan te brengen, anders krijg je veel van hetzelfde. Hier is dat heel goed gelukt.” Visser vergelijkt de visie van Team 4 Architecten met de Amsterdamse School: “Grote gebaren in de stedenbouw, en dat doorgewerkt in de details. Zo hebben we het hier ook aangepakt, maar dan in ons eigen handschrift.”
Luxe afgewerkt, uitstekend geïsoleerd en een vrij uitzicht over Harderwijk. Dat zijn de mooie kenmerken van project Dichterskwartier II. Om hierbij ook een optimaal geluidscomfort te garanderen, voorzag Mview+ de geluidsbelaste gevels van gebouw B (Hendrik Marsman) en E (Ida Gerhardt) van M-view balkonbeglazing en Silent Air Gevelschermen.
Tekst | Lieke Bousema Beeld | Mview+
Dichterskwartier II telt in totaal 220 woningen, verdeeld over vijf appartementengebouwen. “In de gebouwen B en E gaat het om twee soorten woningen”, weet Waldo Duin, directeur van Mview+. “Een aantal woningen grenst zowel aan de geluidsbelaste voorgevel als aan de geluidsluwe achtergevel. Hierdoor hebben bewoners altijd een mogelijkheid om hun ramen te openen en hun ruimtes te ventileren, zonder dat zij hierbij geluidsoverlast ervaren. Er zijn echter ook woningen die alleen aan de voorgevel georiënteerd zijn, waardoor passende geluidsmaatregelen noodzakelijk waren.”
Onder de grenswaarde
De geluidsbelasting op de voorgevels wordt met name veroorzaakt door het verkeer op de Hoofdweg en Verkeersweg, waarbij stoppende en optrekkende auto’s bij de rotonde voor extra overlast zorgen. “Om dit geluid te weren, zijn de ramen van de slaapkamers aan de voorgevel voorzien van Silent Air Gevelschermen”, vertelt Duin. “De gevelschermen kunnen circa 15 dB geluid reduceren, waarmee de voorgevel geluidsluw wordt. In hun ontwerp voor Dichterskwartier II hebben de architecten van Team 4 de gemetselde kaders rond de kozijnen nauw afgestemd op de afmeting van onze gevelschermen, waardoor een heel sterk gevelbeeld ontstaat. Doordat de gevelschermen uitgevoerd zijn met een open bovenzijde, is er bovendien voldoende capaciteit om het gehele verblijfsgebied te kunnen spuien.”
Geluidwerende balkonbeglazing en gevelboxen
Bij de woonkamers is een sterk geventileerde buitenruimte gecreëerd met M-view balkonbeglazing en geïntegreerde Silent Air Gevelboxen. Hierdoor wordt een permanente en geluidsgedempte natuurlijke ventilatie gegarandeerd en kunnen bewoners ook aan de voorkant van Hendrik Marsman en Ida Gerhardt van een comfortabele woonomgeving en een fantastisch uitzicht op de stad genieten.